Εκφυλιστική νόσος της μιτροειδούς βαλβίδας

στο Cavalier king Charles spaniel

                  . . . λίγα λόγια για τον κηδεμόνα ενός Cavalier μέσα από ερωτήσεις & απαντήσεις

1.    Τι είναι η μιτροειδής βαλβίδα;

Η καρδιά του σκύλου, λειτουργικά και ανατομικά δεν διαφέρει καθόλου από την καρδιά των ανθρώπων. Αποτελείται από 4 κοιλότητες (2 κόλποι & 2 κοιλίες) καθώς και 4 βαλβίδες. Η μιτροειδής βαλβίδα είναι η ‘’πόρτα’’ που βρίσκεται μεταξύ του αριστερού κόλπου και της αριστερής κοιλίας και ο βασικός της ρόλος είναι να ενώνει αλλά και να διαχωρίζει αυτά τα 2 διαμερίσματα, αναλόγως με τη φάση του καρδιακού κύκλου.

2.    Τι είναι η εκφυλιστική νόσος της μιτροειδούς βαλβίδας, η ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας & η καρδιακή ανεπάρκεια;

Η μιτροειδής βαλβίδα στα Cavalier king Charles spaniel (αλλά και σε άλλες φυλές όπως yorkshire terriers, chihuahuas, cocker spaniels, shih tzu κα) από την ηλικία των 5-6 ετών έχει σημαντικές πιθανότητες να αναπτύξει εκφυλιστική διεργασία, δηλαδή φθορά (εκφυλιστική νόσος της μιτροειδούς). Ιδιαίτερα στα cavaliers (σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μικρόσωμες φυλές) η εμφάνιση εκφυλιστικών αλλοιώσεων στη μιτροειδή βαλβίδα μπορεί να ξεκινήσει από την ηλικία των 2-3 χρόνων. Έτσι, με την πάροδο του χρόνου, η βαλβίδα γίνεται ολοένα και παχύτερη με αποτέλεσμα να παρουσιάζει λειτουργική ανεπάρκεια σύγκλεισης (ανεπάρκεια μιτροειδούς), εξαιτίας της ανεπαρκούς σύγκλεισής της. Ορισμένα (όχι όλα) ζώα με εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς και ανεπάρκεια της εν λόγω βαλβίδας θα αναπτύξουν τελικά καρδιακή ανεπάρκεια, λόγω της έντονης εκφύλισης της βαλβίδας και της αδυναμίας πλέον της καρδιάς να αντισταθμίσει τη δυσλειτουργία αυτή.

3.    Πως θα καταλάβω ότι ο σκύλος μου πάσχει από εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς βαλβίδας; Τι είναι το καρδιακό φύσημα;

Συνήθως, η πρώτη ένδειξη για την παρουσία εκφυλιστικής νόσου είναι η ακρόαση καρδιακού φυσήματος κατά την εξέταση από τον κτηνίατρο (πχ κατά τη διάρκεια ενός τυπικού ετήσιου εμβολιασμού). Το καρδιακό φύσημα είναι μία αρκετά ειδική ένδειξη παρουσίας καρδιακής δυσλειτουργίας. Στη συνέχεια, ειδικότερες εξετάσεις όπως οι ακτινογραφίες, το ηλεκτροκαρδιογράφημα αλλά κυρίως το υπερηχοκαρδιογράφημα (triplex – Doppler) θα μας δώσουν την τελική απάντηση για το αν το Cavalier μου έχει εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς βαλβίδας. Στα πρώιμα στάδια της εκφυλιστικής νόσου της μιτροειδούς ο σκύλος μας ενδέχεται να μην εμφανίζει φύσημα κατά την ακρόαση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν παρουσιάζει εκφύλιση της μιτροειδούς καθώς μόνο το υπερηχοκαρδιογράφημα μπορεί να εντοπίσει την πάθηση στα αρχικά στάδια.
Εφόσον το καρδιακό φύσημα δεν εντοπισθεί εγκαίρως ενδέχεται ο σκύλος μας κάποια στιγμή να παρουσιάσει συμπτώματα όπως βήχα, λιποθυμικά επεισόδια, κόπωση, δύσπνοια κα. Ο υπέρηχος καρδιάς σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις (ακτινογραφίες, εξετάσεις αίματος), εκτός από τη διάγνωση, παρέχει & άλλες σημαντικές πληροφορίες όπως η σταδιοποίηση της νόσου καθώς και το κατά πόσον είναι αναγκαία η χορήγηση καρδιοφαρμακευτικής αγωγής.

Προσοχή! Η παρουσία καρδιακού φυσήματος δεν σημαίνει ότι το cavalier μου χρειάζεται απαραίτητα θεραπεία !!!

4.    Είναι θεραπεύσιμη η εκφυλιστική νόσος της μιτροειδούς βαλβίδας;

Η απάντηση είναι όχι. Η εκφυλιστική νόσος είναι μία ανίατη κατάσταση. Οι εκφυλιστικές διεργασίες στη μιτροειδή βαλβίδα θα συνεχιστούν με αργούς ή πιο γρήγορους ρυθμούς. Ωστόσο, αυτό δεν συνιστά πάντα σοβαρό κίνδυνο για τη ζωή του σκύλου. Κάθε cavalier είναι διαφορετικό και μπορεί να απολαμβάνει μία καλής ποιότητας ζωή έχοντας εκφυλιστική νόσο που έχει εντοπισθεί και σταδιοποιηθεί εγκαίρως.

5.    Ποιος ο λόγος τότε να χορηγήσω την αγωγή που μου συνέστησε ο καρδιολόγος κτηνίατρος;

Η καρδιοφαρμακευτική αγωγή δεν επηρεάζει σε κανένα βαθμό το ρυθμό εκφύλισης της μιτροειδούς βαλβίδας. Η εκφύλιση υπάρχει, θα συνεχίσει να υπάρχει και πιθανότατα θα εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, τα διαφόρων κατηγοριών φάρμακα για καρδιακές παθήσεις έχουν ως στόχο την ελαχιστοποίηση - εξάλειψη των συμπτωμάτων (πχ βήχας, λιποθυμικά επεισόδια) με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής ενός σκύλου με εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς. Επιπλέον με την έγκαιρη, ορθή και λογική χρήση των διαθεσίμων καρδιοφαρμακευτικών ουσιών επιτυγχάνεται βάσει μελετών η καθυστέρηση της ανάπτυξης καρδιακής ανεπάρκειας. Κάτι τέτοιο είναι πολύ σημαντικό καθώς καταφέρνουμε στις περισσότερες περιπτώσεις να παρατείνουμε σημαντικά τη διάρκεια ζωής ενός Cavalier με εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς βαλβίδας μέσω της χορήγησης των σωστών φαρμάκων στο σωστό χρόνο. Η άσκοπη χορήγηση φαρμακευτικών ουσιών ή κλινικών διαιτών επιφέρει επιδείνωση της καρδιακής και νεφρικής λειτουργίας και κατά συνέπεια ελαττώνει το προσδόκιμο ζωής του σκύλου μας.

6.    Μετά τη διάγνωση τι πρέπει να προσέχω;

Είναι πολύ σημαντικό να γίνει σαφές ότι η καλύτερη δυνατή εξέλιξη ενός σκύλου με εκφυλιστική νόσο επιτυγχάνεται κατόπιν καλής και τακτικής συνεργασίας καρδιολόγου, επιβλέποντος κτηνιάτρου και κηδεμόνα ενός Cavalier. Η μη τυπική χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής ή η απώλεια τυπικής παρακολούθησης - επανεξέτασης μπορεί να επιφέρει έως και σημαντική επιδείνωση της κλινικής εικόνας του Cavalier μας.

7.    Κάτι άλλο που θα πρέπει να προσέξω;

Φροντίστε ώστε ο σκύλος σας να μην είναι παχύσαρκος προκειμένου να μην επιβαρύνεται περεταίρω η καρδιακή λειτουργία.
Επιπλέον, φροντίστε την υγιεινή των δοντιών! Τα cavalier με εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς βαλβίδας θα πρέπει να έχουν καλή στοματική υγιεινή, για να αποφεύγεται η πιθανότητα μετανάστευσης των δισεκατομμυρίων βακτηρίων από τα δόντια στην καρδιά μέσω της αιματικής κυκλοφορίας

8.    Πόσα χρόνια ζουν οι σκύλοι με εκφυλιστική νόσο της μιτροειδούς; Είναι θανατηφόρος αυτή η νόσος;

Σκύλοι με εκφύλιση της μιτροειδούς βαλβίδας μπορούν να ζουν για πολλά χρόνια χωρίς απολύτως κανένα πρόβλημα. Η έγκαιρη διάγνωση, η τυπική παρακολούθηση αλλά και η σωστή συμμόρφωση με της οδηγίες του καρδιολόγου κτηνιάτρου μπορεί να παρατείνει για πολλά χρόνια τη ζωή ενός τέτοιου σκύλου. Ωστόσο, ορισμένα cavalier και ιδίως αυτά που θα εμφανίσουν σημαντικού βαθμού εκφύλιση της μιτροειδούς βαλβίδας, θα παρουσιάσουν τελικά καρδιακή ανεπάρκεια και ενδέχεται να καταλήξουν λόγω αυτής ή των συνυπαρχόντων νοσημάτων (πχ νεφρική ανεπάρκεια).

Θεόδωρος Σινάνης
DVM, MSc, ST in Veterinary Cardiology
www.cardiosinani.com